2023 Avrupa İklim Raporu, iklim değişkenlerini ve temalarını ele alarak, araştırmacılara, iklim iletişimi konusunda uzmanlaşmış gazetecilere, politika yapıcılara ve iklime duyarlı sektörlerde çalışan profesyonellere bilgiler sunmaktadır.

03 Mayıs 2024

Avrupa İklim Raporu, Copernicus, İklim Değişikliği Servisi ve Dünya Meteoroloji Örgütü tarafından hazırlanan bir dönüm noktası olma özelliği taşıyan ilk rapordur. İklim değişkenlerini ve temalarını ele alarak araştırmacılara, iklim iletişim konusunda uzmanlaşmış gazetecilere, politika yapıcılara ve iklime duyarlı sektörlerde çalışan profesyonellere bilgiler sunmaktadır.

Bu raporun hazırlanmasında, yıl boyunca Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi, Copernicus İklim Değişikliği Servisi paydaşları ve Dünya Meteoroloji Örgütü tarafından toplanan veriler analiz edilmiştir. Rapor aynı zamanda Dünya Sağlık Örügtü, diğer Copernicus hizmetlerinden alınan veri setleri, Dünya Meteoroloji Örgütü Bölgesel İklim Merkezleri, EUMETSAT, uluslararası kuruluşları gibi çeşitli kaynaklara da dayanmaktadır.

Raporun ayırt edici özelliklerinden biri önceki yıla ait dünya genelindeki temel iklim değişkenlerine kapsamlı bir bakış dsunmasıdır. Rapor, sıcaklık ve yağış düzenlerinden kontrol edilemeyen yangınlara, güneşlenme süresine ve diğer göstergelere kadar iklimin durumunu şekillendiren faktörlerin ayrıntılı bir resmini çizmektedir.

Ayrıca rapor 2023 yılında Avrupa çapında ve ötesindeki topluluklar ve ekosistemler üzerindeki önemli bir etki bırakan iklimle ilgili önemli olayarı ön plana çıkarmaktadır. Copernicus İklim Değişikliği Servis'i tarafından Ocak ayında yayınlanan Küresel İklimde Öne Çıkanlar raporunda da geçtiğimiz yılın kaydedilen en sıcak yıl olduğu açıklanmıştır. Bu kapsamda Avrupa İklim Raporu, bu rekor sıcaklıkların farklı bölgeleri nasıl etkilediğine dair ayrıntılar sunmaktadır.

Dünya Meteoroloji Örgütü ile yapılan bu iş birliği, görüşerin genişliğini ve derinliğini artırmakta ve analiz için mevcut veri kaynaklarının kapsamını genişletmektedir.

Raporda:

Avrupa'da kaydedilen en sıcak üç yıl 2020'den günümüze; en sıcak 10 yılın ise 2007'den günümüze yaşandığı belirtilmiştir.

• "Yüksek sıcaklık stresinin" yaşandığı en yüksek gün sayısında,
• Minimum "güçlü sıcaklık stresinden" etkilenen alanın büyüklüğünde,
• En geniş çaplı orman yangınlarında,
• Aralık ayının en yüksek nehir akışlarında,
• Yenilenebilir enerji üretimine en büyük payda,
• Kuzeydoğu Atlantik'te en sıcak deniz ısı dalgasında,

rekorlar yaşanan bir yıl olmuştur.

Yaşanan bu rekorlar da göz önüne alındığında karşılaşılan etkilerde şu şekildedir:

• Yaşanan ekonomik zararın yüzde 81'inin taşkın kaynaklı olduğu
• Finansal olarak 13,4 Milyar Euro zarar,
• Taşkınlardan etkilenen 1,6 milyon insan,
• Kasırgalardan etkilenen 550 bin ve orman yangılnarından ekilenen 36 bin insan, 
• Kasırgalar sonucunda en az 63 kişinin, taşkınlar sonucu 44 kişininn ve orman yangınları sonucu 44 kişinin hayatını kaybettiği,

raporlanmıştır.

Gösterge bazlı gözlem başlıkları olarak:

• Avrupa'da kaydedilen en sıcak ikinci yıl olduğu,
• Kalıcı bir atmosferik sirkülasyon düzeninin fırtınalara ve taşkınlara yol açtığı,
• Yağışların yıllık ortalamanın %7 üzerinde gerçekleştiği,
• Avrupa okyanusu için ortalama deniz yüzeyi sıcaklığının rekor seviyede olduğu,
• Okyanus renginin okyanus sağlığını ve su kalitesini izlemek için kullanabildiği (fitoplanktonlar),
• "Aşırı sıcak stresinin" rekor sayıda yaşandığı,
• Sıcaklığa bağlı ölümlerin son 20 yılda yaklaşık yüzde 30 arttığı ve gözlemlenen Avrupa bölgelerinin yüzde 94'ünde sıcaktan kaynaklanan ölümlerin arttığı tahmin ediliyor.

2023 Avrupa İklim Raporu'nda Türkiye

• Türkiye'nin Batı bölgelerinin normalden daha yağışlı koşullarla karşılaştığı,
• Eylül ayında rekor düzeyde yağış ve selin Türkiye'yi etkisi altına aldığı,
• Yine Eylül ayında yaşanan Daniel Kasırgası sonucunda Türkiye'de 8 kişinin hayatını kaybettiği,

belirtilmiştir.